Terdapat perdebatan lama di kalangan penganalisis perniagaan mengenai perniagaan dan tanggungjawab sosial korporat. Walaupun sesetengah percaya perniagaan harus menumpukan usaha mereka terhadap keuntungan perbadanan, yang lain percaya bahawa syarikat mempunyai tanggungjawab etika terhadap alam sekitar di mana ia beroperasi. Teori pemegang saham teori dan stakeholder memetakan dua laluan ini, yang membolehkan setiap perniagaan memutuskan jalan etika yang akan dipilih untuk diambil.
Kedua-dua teori pemegang saham dan pihak berkepentingan adalah teori normatif tanggungjawab sosial korporat yang menggariskan tanggungjawab etika sebuah syarikat. Walaupun setiap teori mempunyai akar dalam etika perniagaan, asas teori dua berbeza.
Memahami Teori Pemegang Saham
Teori pemegang saham, yang juga dikenali sebagai teori pemegang saham, mengatakan bahawa pengurus korporat mempunyai tugas untuk memaksimumkan pulangan pemegang saham. Mengikut teori, yang pertama kali diperkenalkan oleh Milton Friedman pada tahun 1960-an, sebuah syarikat bertanggungjawab terutamanya kepada pemegang sahamnya kerana sifat kitaran hierarki perniagaan. Para pemegang saham meluluskan gaji seorang pengurus perniagaan korporat, yang pada gilirannya bertanggungjawab atas perbelanjaan perbadanan, yang juga harus selaras dengan kehendak para pemegang saham.
Memahami Teori Stakeholder
Secara alternatif, teori pihak berkepentingan mengatakan bahawa pengurus perniagaan mempunyai kewajiban etika kepada pemegang saham korporat, serta individu atau kumpulan yang menyumbang kepada keuntungan dan kegiatan syarikat dan mereka yang dapat memperoleh keuntungan atau dirugikan oleh syarikat. Pihak berkepentingan korporat biasanya termasuk pemegang saham, pekerja, pelanggan, pembekal dan komuniti setempat di mana ia beroperasi. Mengikut teori ini, syarikat mesti mempertimbangkan kepentingan semua pihak berkepentingan apabila membuat keputusan perniagaan.
Kesilapan biasa mengenai kedua-dua teori
Teori pemegang saham sering disalahpahami untuk bermaksud bahawa pengurus perniagaan mesti melakukan apa saja yang diperlukan untuk memaksimumkan keuntungan perniagaan. Walaupun memaksimumkan keuntungan adalah pada akar teori, pengurus digalakkan untuk meningkatkan keuntungan secara sah dan melalui amalan nondeceptive. Di samping itu, ramai yang memahami teori pemegang saham untuk melarang pemberian amal sama sekali. Walaupun tanggungjawab sosial berstruktur sebagai inisiatif pihak berkepentingan, penyokong teori pemegang saham akan mengatakan bahawa projek-projek amal disokong dalam teori, selagi projek-projek ini sama ada memberi keuntungan kepada syarikat itu atau merupakan pelaburan modal terbaik yang terdapat pada masa itu.
Kesalahpahaman juga mengelilingi teori pihak berkepentingan. Sesetengah percaya bahawa keuntungan mesti diabaikan sepenuhnya apabila mematuhi teori ini. Pada hakikatnya, keuntungan adalah satu kepingan teka-teki etika yang lebih besar yang harus dipertimbangkan ketika menentukan apa pengaruh syarikat terhadap pemangku kepentingan.
